تا به حال آواز آکاپلا را شنیدهاید؟ حدس میزنید که آواز آکاپلا همانند آواز دشتی باشد که در آن اصوات محزون و غم انگیزی را بشنوید؟! خوانندههای برتر کشور با آواز آکاپلا کاملا آشنا هستند و به خوبی میدانند که ماهیت و تاریخچه آواز آکاپلا چیست. سادهترین تعریفی که میتوانیم برای آواز آکاپلا بگوییم، عبارت است از: صدای خام خواننده یا خوانندهها در حین اجرا در استودیو را میتوانیم همان آواز آکاپلا بدانیم. با توجه به اینکه خوانندههای مطرح تمایلی به انتشار این آواز و رونمایی از صدای حقیقی خود ندارند، نمیتوان نمونههای بارزی را به عنوان مثالی از آواز آکاپلا ارائه کرد. اما به طور کلی میشود ساعتها و روزها درباره پیدایش ساز آکاپلا سخن گفت.
معنی واژه آکاپلا
معنی واژه آکاپلا را باید در فرهنگ ایتالیایی جست و جو کنیم. چون نخستین بار که واژه آکاپلا در جهان ابداع شد، در فرهنگ ایتالیا ظهور پیدا کرد. واژه آکاپلا در مفهوم لغوی به معنای شیوه اجرا در کلیسا میباشد. شیوه اجرای خوانندگان در کلیسا بیانگوی ماهیت آواز آکاپلا است. زمانی که خوانندگان تک نفره و گاها چند نفره در محوطه کلیسا شروع به خواندن میکنند، شما صدای هیچ نوع سازی را نمیشنوید و تنها صدای انسانهای حاضر در صحنه است که به گوش شما میرسد. با این حال، این صدا دلنشین است و دلیل آن هم همان هارمونی خاصی است که در صدای خوانندگان کلیسا وجود دارد.
تاریخچه و قدمت آواز آکاپلا
در ابتدای شکل گیری آواز آکاپلا، ماهیت این نوع آواز همین طور بوده است. افرادی که در گروه خوانندگان کلیسا قرار داشتند، صدای زیر و بم خود را تنها با حنجرهشان و بدون استفاده از هیچ نوع سازی در فضای کلیسا منتشر میکردند. نخستین بار که آواز آکاپلا شکل گرفت، افراد مذهبی کلیمیان و سپس پیروان مسیحیت در کلیساها در شکل گیری چارچوب آواز آکاپلا دست داشتند. این درحالی است که آواز آکاپلا مختص به افراد مذهبی نیست و تمامی افراد با هر نوع سبک خوانندگی که دارند، میتوانند آواز آکاپلا را اجرا کنند.
برخی از اساتید حوزه موسیقی این تفکر را دارند که افراد دیگر که در اجراهای مسیحیان بودند، در ابداع و پیدایش آواز آکاپلا دست داشتند. چانت های گریگوریان 2 و مادریگال 3 از جمله افرادی بودند که از نظر بسیاری از اساتید در ابداع آواز آکاپلا در تاریخ دست داشتند.
پس از ابداع آواز آکاپلا، افراد حاضر در کلیساها میدانستند که این نوع آواز برای اشاره به نوعی مراسم مذهبی است که در حین اجرای آن، هیچ نوع سازی دخیل نیست. در آن زمان، دیگر تفاوتی نداشت که آواز آکاپلا در کدام یک از انواع کلیساها اجرا میشد. چون بسیاری از افراد حاضر در کلیسا با این سبک از آوازخوانی ساده به طور کامل آشنا بودند.
چه زمانی آواز آکاپلا به طور رسمی ابداع شد؟
تا اینجای داستان متوجه شدیم که آواز آکاپلا در ابتدا به صورت آواز مسیحیان اجرا شد. اما بعدها این نوع از آواز توسط یک گروه کر از خوانندگی اجرا شد. گروه کر خوانندگی متعلق به دوره رنسانس بود که به طور رسمی با آواز آکاپلا در صحنه حاضر شدند. بعد از این زمان، سایر گروههای آواز موسیقی توانستند بدون ایجاد فضای مذهبی به اجرای آواز آکاپلا بپردازند. هم اکنون نیز آواز آکاپلا در زیرمجموعه موسیقی پاپ آمریکایی قرار دارد. به طور حتم خودتان متوجه شدهاید که در حال حاضر، آواز آکاپلا ریشه در مذهب ندارد و تمامی خوانندگان میتوانند این نوع آوازخوانی را به کار بگیرند.
سالهای 1920 تا 1950 میلادی را میتوان اوج پیشرفت آواز آکاپلا دانست. در این برهه زمانی خاص، آواز آکاپلا چندان در میان مردم محبوبیت پیدا کرده بود که سایر انواع موسیقی پیش از آن، از محبوبیت زیادی برخوردار نبودند. این محبوبیت آواز آکاپلا در ابتدای دهه 1960 هم در میان مردم، زیاد بود. به طوری که بعضی از سیاهپوستان ساکن در آمریکا، سعی داشتند همین آواز آکاپلا را با تکنیکهای دیگری اجرا کنند. البته آنها در روند اجرای خود به طور موفقیت آمیز عمل کرده بودند و سبک جدید موسیقی که ابداع کرده بودند، دوو اپ نام داشت. با این حال، سبک موسیقی آنها چندان در میان مردم، محبوب واقع نشد و تلاشهای آنها به ثمر نرسید.
آیا یادگیری آواز آکاپلا برای همه افرادی که شغل خوانندگی را دنبال میکنند، لازم و ضروری است؟
پس از دریافتن ماهیت و نحوه شکل گیری آواز آکاپلا، سوالات بسیار متداولی در رابطه با ضروری بودن یا نبودن آواز آکاپلا مطرح میشود. پاسخ این سوال برای خوانندگان مبتدی و حرفهای فرقی ندارد. چون تمامی افرادی که به شغل خوانندگی روی آوردهاند، باید بتوانند تنها با صدای اصلی خود و بدون استفاده از تکنیکهای دیگری، خوانندگی خود را به عرصه نمایش بگذارند. دلایل ضروری بودن یادگیری آواز آکاپلا برای خوانندگان عبارت است از:
-
یادگیری نتها و هارمونی صداها
از مزایای یادگیری آواز آکاپلا میتوان به افزایش مهارت خواننده در یادگیری نتها و هارمونی صداها اشاره کرد. زیرا هماهنگی در آواز آکاپلا باعث میشود که هارمونی صداها شکل بگیرند. هارمونی در موسیقی به معنای اتصال صداها به هم است، بدون آن که وقفهای در صداها ایجاد شود. هارمونی در آلبوم موسیقی خواننده با استفاده از سازهای متعددی موسیقی انجام میشود، در حالی که هارمونی در آواز آکاپلا بدون وجود هیچ نوع سازی انجام میشود. به همین خاطر است که پس از انجام آواز آکاپلا و ضبط آن، متوجه خواهید شد که نتها و هارمونی صداها چقدر میتوانند در هم پیچیده باشند و در نهایت، مهارت شما در یادگیری نتها و هارمونی صداها افزایش پیدا خواهد کرد.
-
آشنایی با تنوع بسیار زیاد صداهای در جریان
اگر یک خواننده مبتدی باشید، به احتمال زیاد با تنوع بسیار زیاد صداها آشنایی نیستید و دانستن آنها را بر خودتان واجب میدانید. آواز آکاپلا جزو آن آوازهای شاهکار موسیقی است که به دلیل حضور خوانندههای متعدد میتواند تنوع بسیار زیادی داشته باشد. همچنین، خودتان هم میتوانید به عنوان یک خواننده دیگر، بر تنوع این سبک از آوازخوانی بیافزایید. به دلیل وجود ضرورت ایجاد تنوع در آواز نیاز است تا خودتان هم دست به کار شوید و آواز آکاپلا را پیش از هر اجرای خود فرا بگیرید.
-
یافتن صدای واقعی خود در خوانندگی
افراد بسیار زیادی هستند که میخواهند بدانند که استعداد خوانندگی دارند یا خیر. یافتن استعداد خوانندگی در تمرینهای متعددی که برای آواز آکاپلا انجام میدهید، به شما کمک میکند تا دریابید که استعداد خوانندگی را در وجود خودتان پیدا میکنید یا نه. چون در تمرینهای متعدد آواز آکاپلا دو مهارت ساخت صدا و گوش کردن را فرا میگیرید. اگر استعداد خوانندگی هم نداشته باشید، به سهولت میتوانید سطح خوانندگی خود را ارتقا بدهید و در زمان کمتری، مهارت خود را تقویت کنید.
-
افزایش احساس در هنگام اجرا
گاهی اوقات شده که خوانندگان مجبور باشند تا برخی از قطعههای موسیقی را به دلیل نا همخوانی بین صدا و احساسشان دوباره اجرا کنند. مطمئنا در این شرایط، آنها نیاز دارند تا هر چه سریعتر احساس درونی و تن صدایشان را به همراه هم هماهنگ کنند. پیش از اینکه شروع به اجرای خوانندگی در استودیو بکنید، نیاز است تا آواز آکاپلا را یاد داشته باشید و بارها همان قطعه را بدون وجود هیچ نوع آلت موسیقی اجرا کنید.
-
افزایش ارتباط بین اعضای گروه خوانندگی
خوانندگی در یک کنسرت را میتوانند چندین نفر با هم انجام دهند. اگر در این کنسرتها شرکت کرده باشید، به خوبی میدانید که خوانندههای این گروه تا چه حد هماهنگ هستند و ظرافت کار خوانندگی آنها چقدر است. منشا هماهنگی در کار آنها را میتوان در همان تمرینهای متعدد آواز آکاپلایی بدانیم که بارها برای اجرای آن تلاش کردهاند. علاوه براین، اجرای مکرر آواز آکاپلا به خوانندگان کمک میکند تا به راحتی بتوانند با مخاطبان حاضر در فضای کنسرت ارتباط برقرار کنند.